„Kocie języczki!” zawołałam kiedyś w sklepie z zachwytem. Moje dzieci spojrzały na paczkę czekoladek zdziwione. „Ciocia przywoziła je nam z Niemiec, kiedy byliśmy mali!” wyjaśniłam. Tandetny kotek spoglądał na nas z pudełka, gdy ja zaczęłam opowieść. 

20 pytań

Na początku XXI wieku para amerykańskich psychologów, Marshall Duke i Robyn Fivush, opracowała zestaw 20 pytań dla dzieci typu „gdzie poznali się twoi rodzice?” albo „czy wiesz do kogo z rodziny jesteś podobny?”. Wszystko zaczęło się jednak wcześniej, w latach ’90. Sara Duke, żona badacza, psycholożka pracująca z dziećmi, zaobserwowała, że uczniowie, którzy mieli dużo informacji na temat swoich rodzin, lepiej radzili sobie z trudnościami. Ta obserwacja zafascynowała Marshalla, który wraz z Robyn Fivush przeprowadził badania nad 48 rodzinami z dziećmi. Wynikało z nich, że dzieci znające swoje korzenie mają większe poczucie własnej wartości i lepiej oceniają swoje rodziny. A potem Stanami wstrząsnęły ataki terrorystyczne. Badacze wykorzystali tę okazję i wrócili do badanych dzieci. Co się okazało? Dzieci, które miały większą wiedzę o swojej rodzinie, lepiej zniosły stres i narodową traumę związane z zamachami na World Trade Center.  

Co wie twoje dziecko?

Czy jeśli dziecko wie, gdzie poznali się jego rodzice, gdzie wychowywali dziadkowie i skąd się wzięło jego imię, to oznacza, że lepiej będzie radzić sobie ze stresem, a jego poczucie własnej wartości będzie większe? Nie, to nie jest takie proste. Zestaw 20 pytań to tylko narzędzie, ponieważ chodzi o coś głębszego. Wszystkie pytania z listy dotyczą wydarzeń sprzed narodzin dziecka. A więc musiały mu być opowiedziane. I to jest właśnie klucz. Te dzieci, które rosną w rodzinach, w których się rozmawia, w których się wspomina, które po raz dziesiąty przy kolacji wigilijnej wysłuchują o studenckich podróżach dziadka – to dzieci, które dorastają w poczuciu przynależności do czegoś większego. Dziecko, które ma poczucie, że nie jest samo, ale stoją za nim pokolenia – jest silniejsze. Jednocześnie, w rodzinach, w których dużo się rozmawia i spędza czas razem, występują inne czynniki wspierające rozwój emocjonalny dziecka. Rodzicielstwo Bliskości jest właśnie takim modelem rodzicielstwa, w którym członkowie rodziny są otwarci na swoje potrzeby, odpowiadają na nie i uczą się stawiania oraz szanowania granic.    

Stefan Walters, terapeuta rodzinny powiedział:

Czujemy się silniejsi będąc częścią tkaniny. Jedna nitka jest słaba, ale wpleciona w coś większego, otoczona innymi nićmi, jest trudniejsza do zerwania.

Rozmawiajmy

Psychologowie zwrócili uwagę, że ważne dla przekazywania opowieści jest to, co jako rodzina robi się razem. Wspólne wakacje, tradycyjne spacery w dni wolne, na przykład zawsze 3 maja idziemy na Starówkę czy zwyczajne ale codzienne spacery z przedszkola do domu, w czasie których jest czas na rozmowę. Doktor Duke w jednym z tekstów wspominał zwyczaj znajdywania puszek z dynią poukrywanych w ogródku w czasie świąt. Zupełnie absurdalny, ale na tyle zabawny dla dorosłych i dzieci, że podtrzymywany w rodzinie. A w polskich warunkach? W wielu domach wszyscy twardo trzymają się zasady, że choinkę ubiera się w wigilijny poranek, nie wcześniej. To właśnie jeden z takich zwyczajów budujący rodzinną opowieść. Bo i przy ubieraniu choinki, oglądaniu starych bombek, jest miejsce na wspomnienia. 

A wspomnienia dzielą się na złe i dobre. Opowiadanie dzieciom o sytuacjach, gdy coś nam się nie udało, również jest ważne. Wspominanie trudności może być wzmacniające, to komunikat „było mi tak źle, ale zobacz, teraz mam dobre życie”. Dzięki temu pokazujemy dzieciom, że przy porażce świat się nie kończy. Lista 20 pytań stworzona przez Duke i Fivush zawiera również pytania o trudne doświadczenia, bo jak zwrócili uwagę, najważniejsze są wspólne rozmowy i rodzące się z nich przekonanie o wspólnej historii, nie tylko wesołej. 

A „Kocie języczki”? Uruchomiły we mnie wspomnienia z dzieciństwa, a Starszak i Panienka chętnie i z ciekawością słuchają. A potem zadają swoje pytania.  

Dziękuję za lekturę!

Możesz wspierać moją twórczość i postawić mi kawę http://buycoffee.to/koralowamama

Przeczytaj inne z kategorii RODZICIELSTWO

Obserwuj mnie na Facebooku

Obserwuj mnie na Instagramie

Ilustracja: Photo by Jonas Weckschmied on Unsplash